“Onderwijs is de sleutel tot het openen van de wereld, een paspoort naar vrijheid” (Oprah Winfrey)
‘Ik was de eerste in het gezin die ging studeren. Daar heb ik wel moeite voor moeten doen. Na het gymnasium wilde ik naar Amsterdam. Mijn ouders waren bezorgd. Zij vonden Amsterdam eng en studeren kostte veel geld.’
Ik heb een half jaar al mijn charme ingezet om het voor elkaar te krijgen.
Dit is de tweede aflevering van een serie over het levensverhaal van Songül Mutluer. Ze is wethouder voor de gemeente Zaanstad en staat op nummer tien van de kandidatenlijst van de PvdA voor de Tweede Kamer. In het eerste deel lees je over haar achtergrond. In dit tweede deel lees je over haar studietijd.
Goede studenten
‘Alle zusjes konden goed leren. Ze hebben allemaal – soms op wat latere leeftijd – het hbo of universiteit doorlopen. Met de ondersteuning van zijn zes zussen heeft onze broer de mbo-opleiding voor elektricien afgerond. Een van mijn zussen is nu operatieassistent en anesthesist in een ziekenhuis en doet daar nu zeer belangrijk werk tijdens de coronacrisis. Een zus is huisarts, een zus werkt bij de overheid, een ander is analist bij de bank, en ik heb een zus die sociologie heeft gestudeerd. Zelf heb ik rechten gestudeerd.
Vanaf mijn 15e had ik al allerlei bijbaantjes. Daarmee kon ik bijvoorbeeld mijn schoolboeken betalen. Tijdens mijn rechtenstudie zette ik dat voort, en nam ik meer banen om mijn ouders niet tot last te zijn.
Studeren in Amsterdam betekende vrijheid. Ik had een enorme drang om mijn grenzen te verleggen.
Studeren paste niet direct in de traditionele visie. Maar ik wist van mijzelf dat ik onafhankelijk wilde zijn. En ik weet dat mijn ouders daar nu heel trots op zijn.’
Studietijd
‘Ik ben Rechten gaan studeren vanuit een sterk rechtvaardigheidsgevoel.
Ik wilde opstaan tegen onrecht, dat ik ervaarde in de traditionele wereld waarin ik me bevond.
Die wereld was beknellend en niet altijd even rechtvaardig voor vrouwen. Tijdens mijn studie ging ik om met een leuke groep mensen. Ook al had ik niet de vrijheid die zij hadden. Na twintig jaar zijn we nog steeds vrienden, we zien elkaar nog regelmatig.
Om mijn studie te financieren had ik drie banen. Zo werkte ik twee dagen per week als secretaresse op een advocatenkantoor, in het weekeinde maakte ik schoon in het ziekenhuis in Zaandam en af en toe was ik serveerster in een koffiezaak. Daar kon ik mijn studie, de boeken en mijn kleren van betalen en daarnaast ook mijn ouders helpen.
Ik wist al snel dat privaatrecht beter bij mij paste dan strafrecht. Ik heb een goed geheugen en kon studieboeken woord voor woord opdreunen. De rechtenstudie paste goed bij mij. Op mijn 22ste begon het te kriebelen, ik wilde graag stagelopen in het buitenland. Ik heb moeite moeten doen om het thuisfront te overtuigen, maar uiteindelijk lukte het om in Ankara bij een advocatenkantoor als stagiaire aan de slag te gaan. Ik verbleef in die tijd in het studentenhuis waar ook mijn, in Turkije woonachtige, nichtje verbleef. Wat ik in die tijd met name heb geleerd is hoe ik de Nederlandse mentaliteit eigen had gemaakt. Ik miste Nederland.’
Hoe trots ik ook ben op mijn roots, het was fijn om weer terug te komen in Nederland.
Empatisch vermogen
‘Van vroegs af aan ben ik me bewust van de maatschappij. Op de middelbare school gaf een docent Engels de opdracht om een essay te schrijven over wat je later wilde worden.
Ik schreef dat ik de politiek in wilde gaan en premier wilde worden.
In Turkije had ik het voorbeeld gezien met de eerste vrouwelijke premier. Het was zo gaaf dat het haar was gelukt. Zij bewees dat vrouwen dat ook konden. Dat maakte me trots. Dat heb ik nog steeds bij krachtige powervrouwen, die geven zoveel energie.
Ik heb goed leren argumenteren tegen onrecht. Bij de Rechtswinkel in de Bijlmer hielpen we als studenten mensen die geen geld hadden met allerlei issues, zoals problemen met wonen of met schulden. Ik wilde voor ze opkomen, het onrecht ongedaan maken.
Ik zag kwetsbare mensen die de taal niet spraken of die geen financiële mogelijkheid hadden om dingen voor elkaar te krijgen.
Het was fijn om hen te helpen met wat hen wat hen zelf niet lukte.
Ik heb veel empathie voor mensen. Ze geven mij energie.
Sociale contacten zijn voor mij dan ook zeer belangrijk. Ik wil het verhaal horen, juist van mensen die steun nodig hebben.’
Serie over Songul Mutluer
Songul Mutluer, verandering begint bij jezelf
Studeren was nog niet zo vanzelfsprekend