‘Dit familiebedrijf is op typisch Zaanse wijze geleid en gegroeid.’
De naam Van Wijngaarden zegt mensen niet direct iets. Maar Zaanse mayonaise is bij 95% van de Nederlanders bekend. Directeur Michel van Wijngaarden van de gelijknamige firma vertelt met trots over het ontstaan van dit familiebedrijf: ‘Mijn overgrootvader Jan van Wijngaarden had een succesvolle handel in olie. De familie was gek op mayonaise, en speelde met het idee dat je daar meer geld mee kon verdienen dan met olie. Mijn opa Jan-Jacob is toen in de jaren vijftig zelf mayonaise gaan maken. Hij maakte verschillende mengsels, die hij eerst aan de buurt liet proeven. Het product waar hij op uitkwam maken wij nu nog steeds, in precies dezelfde samenstelling.
Onderstaand verhaal werd in oktober 2012 gepubliceerd in het boek Kijk Zaans. Vanwege 50 jaar Zaanstad blikken we met verhalen uit de oude doos terug. Daar hoort natuurlijk ook een verhaal bij van een van de bekendste Zaanse fabrieken.
Zaanse mayonaise bestaat voor 80% uit olie. Samen met de kruiden zorgt dit voor de smaak. Olie is echter heel duur. Maar wij hebben nooit de concessie willen doen om minder olie te gebruiken, want dat gaat ten koste van de smaak. Dat heeft wel tot forse discussies geleid met inkopers. En we kwamen erdoor bekend te staan als eigenwijze Zaankanters, die zich niet willen laten leiden door anderen. Maar uiteindelijk leverde dat ook positieve reacties op.
Typerend voor ons als Zaans familiebedrijf is dat we productgericht werken en kleine stappen maken. Onze fabriek stond eerst aan de Lagedijk in Zaandijk. Steeds opnieuw probeerden we daar in de beperkte ruimte kleine veranderingen door te voeren, zodat we weer een beetje konden groeien. Dat is typisch Zaans: stap voor stap, overzichtelijk, blijf rustig. In 2001 zijn we op het Noorderveld in Wormerveer met een nieuwe fabriek begonnen, waar we de productielijnen veel beter konden organiseren. We dreigden in die tijd de strijd te verliezen tegen de grote marketingjongens die hun producten overal uitriepen als ‘de beste’. Wij hadden meer de insteek: ‘Vind je ons product lekker dan vinden wij het heel leuk als je het koopt. Anders maar niet’. Tegenwoordig proberen we meer mee te liften op trends. Toen Sonja Bakker de Zaanse mayonaise in de prullenbak gooide, zijn wij begonnen met de halfvolle mayo. Dat sloeg aan. Chefkok Jeremy Vermolen laat in zijn tv-programma zien dat je bij koken geen fritessaus gebruikt, maar Zaanse mayonaise.
Onze mayonaise zit in gele aluminium tubes. Die haalden we in het begin uit het voormalig Oostblok. De eerste lading arriveerde in de jaren 50 op station Zaandam, en werd persoonlijk door de familie opgehaald en naar de fabriek gebracht. Tubes zijn en blijven de beste verpakking om het product vers te houden.’