Esther Laan woont zestien jaar in de Russische Buurt in Zaandam. Gevraagd naar het kenmerk van de buurt roept ze direct het verval. Uit haar verhaal blijkt gelukkig dat allerlei negatieve zaken in deze buurt worden omgezet in iets positiefs. Het Russische Buurtteam pakt de wijk letterlijk aan.
‘Mensen lopen niet de deur bij elkaar plat. Maar iedereen staat wel klaar als je ze nodig hebt. De Russische Buurt is een echte volkswijk, waar mensen soms al veertig jaar wonen. Sommigen hebben het huis van hun ouders overgenomen. Tegenwoordig komen er steeds meer Amsterdammers en Oost-Europeanen bij. Koop en huur lopen hier letterlijk door elkaar heen. Dat maakt het heel gemêleerd, ook qua bevolkingssamenstelling. In de jaren tachtig is de buurt als stadsvernieuwingsproject aangepakt. Daarna is er niet meer bij gebouwd. Wel hebben we hier nog krotwoningen.
De 2300 bewoners wonen midden in de stad, maar daar heb je weinig erg in. Ik voel me hier echt thuis. Daarom ga ik ook verhuizen naar een nieuw huis een paar honderd meter verderop. Ik wil de buurt niet uit.
Positief aanjagen
De aanleiding voor de oprichting van het Russische Buurt-team was om de buurtbewoners meer in het positieve met elkaar te verbinden en de buurt leefbaarder te maken. Bijna vier jaar geleden stonden er mensen op die samen met de toenmalige wijkmanager Petra Lindeborn en Pia van Kleef van de gemeente Zaanstad op een positieve manier de buurt wilden aanjagen. Het idee was dat mensen punten konden aandragen die ze zelf kunnen aanpakken. Sindsdien wordt er ook nauwer samen gewerkt met de gemeente en andere instanties.
We organiseren diverse activiteiten die worden gecommuniceerd via Facebook, nextdoor.nl en de RB nieuwsbrief via email.
Vele activiteiten
In het Russische Buurt-team werken nu ongeveer zeven vaste vrijwilligers. Daarnaast haken mensen aan wanneer ze een idee hebben of met een idee van een ander willen meehelpen. Een van de eerste acties was het verspreiden van de afvalkalender in verschillende talen. Daarnaast hebben we zwerfafval-opruimacties gehad, de vernieuwing van de speeltuin, de buitenspeeldag, de openluchtbioscoop met een film over de stadsvernieuwing in de jaren ’80, en nog wat andere activiteiten.
Aanpak krotpanden
De krotpanden in de wijk staan ook op de agenda. Die halen de buurt echt naar beneden. Hiervoor geldt echt dat je een lange adem moet hebben. De panden zijn door buurtbewoners en de gemeente in kaart gebracht. Tegenwoordig heeft de gemeente een projectmanager aangesteld die met deze problematiek verder aan de slag gaat.
Ruim twee jaar geleden ben ik ook actief geworden, omdat ik een idee had. Thuis heb ik geen tuin. En ik wilde wel tuinieren in de buurt met mijn kinderen. Samen met een aantal buren zijn verschillende plantsoenen geadopteerd en wordt er in bakken getuinierd. Aarde, tegels en bakken werden geregeld door de connecties die Pia van Kleef had. In de buurt staan nu negentien bakken waar mensen zelf verantwoordelijk voor zijn. Iedereen kan daar gebruik van maken. Met het project hebben we meegedaan met Kern met Pit in 2014.
Bij het plantsoen dat ik had geadopteerd kwamen mensen vanzelf naar buiten om een handje te helpen.
Historische fotowandelroute
We zijn nu een jaar bezig met een fotowandelroute. We willen de geschiedenis van de buurt in vijftien highlights zichtbaar maken voor buurtbewoners. De buurt heeft veel geschiedenis, denk maar aan de scheepswerven, Czaar Peter en de detailhandel.
Het eerste bord met foto’s die vertellen over de geschiedenis staat op het Sacharovplein in de speeltuin.
Het onderwerp leeft in de buurt, er zijn veel mensen die een bijdrage leveren aan het project. Zo kun je dan gebruik maken van materiaal die buurtbewoners zelf nog hebben, een tekstschrijver, een vormgever en weer iemand anders duikt dan het archief in.
Op 8 juni organiseren we de buitenspeeldag en op 11 juni organiseren we samen met het Czaar Peterhuisje een buurtfeest. Deze onderwerpen staan ook op de agenda voor de volgende bijeenkomst van het Russische Buurt-team op 11 mei.
Enorm netwerk
Als vrijwilliger ben ik hier een paar uur per maand mee bezig. Mijn netwerk in de buurt is zo enorm gegroeid. Ik weet mensen beter te vinden. Vroeger ging ik met de kinderen de buurt uit om leuke dingen te doen. Nu blijf ik hier, want ik weet nu waar ik het in mijn eigen buurt moet vinden. We missen nog wel een goede ontmoetingsplek, zoals bijvoorbeeld Toost op de Dam. Een centrale plek in de buurt waar iedereen langs kan komen voor een praatje of een goeie kop koffie. Er is een idee, maar dat is nog in de brainstormfase.’
Meer informatie? Kijk eens op Facebook.