Op expeditie naar Antarctica met een wagen die is gebouwd van afvalplastic? Waarom doe je dat? Edwin en Liesbeth ter Velde zijn ‘normale mensen die met hun drie kinderen in een normaal huis in Zaandam wonen’, zoals ze het zelf zeggen. Heel gewoon zijn ze echter niet, want ze hebben de missie om het onmogelijke te laten gebeuren. Met een terreinwagen die deels is gemaakt van afvalplastic en is uitgerust met zonnepanelen willen ze aandacht vragen voor hun expeditie op de meest onherbergzame plek op aarde, namelijk Antarctica. Veertig dagen gaan ze op dit continent mensen inspireren dat afval een grondstof is. Door compleet anders te denken en de wereld op z’n kop te zitten kan iedereen een begin maken met het verminderen van afval, is hun boodschap.
Waarom gaan jullie op expeditie naar Antartica?
Liesbeth ter Velde: ‘Het continent is nog rijk aan grondstoffen, alleen zijn ze daar moeilijk te delven. Antarctica is nu nog afvalvrij. In 2048 loopt de Antarctic Treaty af, waarna het continent wellicht open wordt gesteld voor commerciële doeleinden. Daarom willen we de jeugd hierbij betrekken. Zij zijn de beleidsmakers die hier later een beslissing over moeten nemen. Als we anders gaan kijken naar afval en leren wat we er nog van kunnen maken, dan kunnen we met onze expeditie een prestatie van wereldformaat neerzetten. Wij willen laten zien dat je in een voertuig van afvalplastic in een gebied van – 30 graden kunt rondreizen. We hopen dat we in 2048 de grondstoffen op Antarctica niet meer nodig hebben.’
Hoe zie je de expeditie naar Antarctica voor je?
‘Ik heb het nog nooit gedaan, maar ik denk dat ik het kan.’ Deze uitspraak van Pipi Langkous is ook op ons van toepassing. Je moet je vooral goed laten informeren door de juiste personen. Zo kregen we eerst de tip om koud te douchen om ons voor te bereiden op de kou. Dat bleek een fout advies, want daardoor geeft je lichaam niet meer de signalen af dat je op moet passen als het te koud is. Een expert vertelde dat je je niet kunt voorbereiden op de kou. Wel hebben we in een klimaatkamer waar het 20 graden onder nul was kunnen ervaren wat dit betekende. De lucht is daar ijl en droog. We hebben gesponsorde kleding en makkelijke handschoenen zodat je warm blijft. Je lichaam is je kachel dus je zult moeten zorgen dat je door beweging en eten warm blijft.
Je kunt je geestelijk wel voorbereiden op de expeditie naar Antarctica.
We hebben ons goed voorbereid. Ik kom zelf uit de farmacie en heb me extra laten informeren wat te doen met wonden.’
Hoe ziet de expeditie op Antarctica eruit?
‘De Solar Voyager rijdt 4 km per uur, op vlakke stukken zal dat kunnen oplopen tot 8 km. Een rijdt, de ander loopt ernaast. Het landschap is over het algemeen vlak, soms zijn er ook ijsduinen. Op Antarctica valt geen neerslag. Het is een door erosie aangetast landschap waar het heel hard kan waaien en koud is. Zo moeten we ons voorbereiden op een temperatuur van – 30.
Naast de vlakke stukken zijn er ook delen die bewegen: hierdoor ontstaan ijsspleten.
IJsspleten zijn riskant, omdat ze vaak zijn bedekt zodat je pas weet dat er een is wanneer je er in bent gevallen. Ze zijn gedeeltelijk beschreven zodat je ongeveer weet waar je ze kunt verwachten. Een van ons loopt dan langzaam voor de wagen uit waarbij we met een touw aan de wagen zijn verbonden. Als je dan in een spleet valt, dan kan de ander je eruit trekken. Ter plekke is er een tweede wagen die 25 km bij ons in de buurt rijdt. Dat is ver genoeg om de expeditie met z’n tweeën te maken.’
Wat gaan jullie nog meer doen op Antarctica?
‘Bedrijven hebben ons gevraagd om ter plekke onderzoek te doen. Zo gaan we kosmische straling meten, seismologisch onderzoek doen en communicatiesatellieten testen.
We zijn veertig dagen op Antarctica en gaan dertig rijden rijden. We rijden rond tijdens de Antarctische zomer. Er is dan altijd zon zodat de wagen door de zonnepanelen uit zichzelf rijdt. Het is een beetje vergelijkbaar met een missie naar de maan. Alleen hebben wij wel zwaartekracht en zuurstof, maar verder is er niets. Alles wat wij doen is open innovatie. We doen het voor iedereen.’
Vind je het eng?
‘Natuurlijk. Er is een risico dat we niet terugkomen. Maar dat risico is er ook als je straks op de fiets stapt.’
Binnenkort de vijfde en laatste serie over Clean 2 Antarctica: Wat kan het bedrijfsleven leren over Zero Waste>
Serie Clean2Antarctica
1. Weggooien is zonde: basis voor expeditie naar Antartica
2. Quest for Change: jongeren en duurzaamheidsvraagstukken
3. Solar Voyager gebouwd van afvalplastic
4. Expeditie Antarctica: twee Zaankanters bewijzen het onmogelijke
5. Zero Waste centrum: reductie en hergebruik van bedrijfsafval