Met een voorliefde voor rekenkundige uitdagingen en uitzoekwerk, zet Klaas Wezel uit Wormer zich al enkele jaren in voor financiële spreekuren van de diverse wijken van Zaanstad. Als vrijwilliger schept hij orde in de soms regelrechte chaos van anderen. Toch is het vooral eigenbelang dat hem drijft. ‘Ik was nog veel te jong toen ik arbeidsongeschikt raakte. Ik hou mezelf achter de geraniums vandaan.’
‘Ik was kostprijscalculator in een snoepjesfabriek. Aan de hand van onder meer receptuur, verpakkingsconcepten en verschillende bedrijfskosten bepaalde ik wat het kostte om zakjes snoepjes te maken. Begin veertig was ik toen het bedrijf steeds andere bedrijven overnam en uiteindelijk zelf werd overgenomen. Binnen vier werken kreeg ik vier keer een nieuwe direct leidinggevende. De een wilde linksom, de ander ging rechtsom. Er waren wat persoonlijke omstandigheden en toen raakte ik overspannen. De term burn out viel. Later werd gesteld dat het een depressie was. En toen ben ik uit het werk geraakt.
Op het moment van overspannenheid leefde ik in een soort roes. Ik had geen goed dag- en nachtritme meer, wist geen prioriteiten te stellen, alles was in mijn beleving even belangrijk. Ik had geen sturing meer, was de regie kwijt. Ik leefde op de reserve van mijn batterij. Als ik me even inspande, was hij leeg. Het duurde lang voordat ik dat kon erkennen. Ik kwam en bleef in de WAO.
Relatie
‘Ik was veel te jong natuurlijk. Eigenlijk kon ik het niet geloven en dat zorgde voor nog meer psychische problemen. Ik kwam terecht bij de GGZ. En dat had ook zijn uitwerking op mijn relatie. Al waren er meer dingen die mijn huwelijk ontwrichtten, dit speelde wel een rol. Mijn vrouw en ik gingen uit elkaar.
Pas na jaren kreeg ik zicht op wat er was gebeurd, kwam het besef dat het onveranderlijk was. Dat ik niet meer terug kon naar mijn werk. Terwijl ik me graag voor honderd procent inzet, was ik honderd procent arbeidsongeschikt geraakt. Ik vond het prima om boodschappen te kunnen doen, en het was fijn om mijn dochter naar school te brengen en haar weer op te halen. Dat heeft onze band goed gedaan. Maar als je altijd hebt gewerkt is dat een nevendoel, vind ik.’
Ik ben schrijnende gevallen tegengekomen, maar er valt ook veel te lachen.
Hersens aan
‘Je zet je hersens aan. Dat is wat ik opnieuw ben gaan doen, mijn hersens op een nuttige manier gebruiken. Ik heb mezelf achter de geraniums vandaan gehouden. Ik was een jaar of drie verder toen ik via trajectbegeleiding van de GGZ als vrijwilliger terechtkwam bij Bureau Discriminatiezaken. Ik had contact met middelbare scholen die wellicht voorlichtingslessen wilden afnemen, maar plakte ook postzegels en vulde adresbestanden aan.
En toen las ik een advertentie van de SMD, de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening, waarin men vrijwilligers zocht. Het ging om werkzaamheden die leidden tot de schuldhulpverlening. Vijftig huisbezoeken mocht ik mee op pad met een sociaal raadsvrouw of een bewindvoerder van Humanitas om mensen met een huurachterstand of problemen met het nutsbedrijf te helpen hun administratie op orde te brengen. Dat we bij mensen thuiskwamen, maakte het leuk. Ik was onder de mensen.’
Spreekuur
‘Van het een kwam het ander en uiteindelijk hielp ik bij het opzetten van verschillende financiële cafés. Een keer per week houden mijn collega’s en ik spreekuur voor het Sociaal Wijkteam Zaandam Rosmolenwijk in buurthuis De Kolk en voor het wijkteam Nieuw West, Westerkoog en Rooswijk. In buurthuis Het BrandtWeer in Koog aan de Zaan doen we dat een keer in de twee weken. In het begin liepen mensen binnen met tassen vol oude administratie waarvan ze niet wisten wat ze ermee moesten. En ook nu lopen er soms nog mensen binnen die goed verdienen, maar psychische problemen hebben, de post al een paar jaar niet meer openmaken en ineens beseffen dat ze hulp nodig hebben.
Dat ik anderen help, vind ik mooi meegenomen.
Ingewikkelde vraagstukken verwijzen we door naar de specialisten van het wijkteam, al gebeurt dat steeds minder omdat we steeds meer kunnen. We begonnen met het sorteren van mappen en papieren. Inmiddels vragen we onder meer uitkeringen, kwijtscheldingen en parkeerkaarten aan. We veranderen toeslagen, regelen inschrijvingen bij Woningnet, schrijven kleine bezwaren en bekijken voor mensen de mogelijkheden om gebruik te maken van gemeentelijke voorzieningen.’
Eigen belang
‘Ik hou ervan om met mensen te praten en om me te verdiepen in regelingen en voorschriften. Tegelijkertijd ben ik eerlijk: mijn eigen belang staat voorop. Het vrijwilligerswerk brengt me sociale contacten. Ik heb een doel, ik moet ergens naartoe, moet erop uit, mezelf verzorgen én ik krijg een bedankje voor wat ik doe. Dat ik anderen help, vind ik mooi meegenomen.
Ik ben schrijnende gevallen tegengekomen, maar er valt ook veel te lachen. Zoals met de dakloze die met zijn begeleider van het Leger des Heils papieren liet invullen en moest opgeven of hij samenwoonde. “Tja,” zei zijn begeleider. “Je woont met 24 kerels in de opvang.” Of het pasgetrouwde stel dat wilde weten of haar schuld van 50.000 euro ook van hem was omdat ze in gemeenschap van goederen waren getrouwd, waarna zij hem met een grapje feliciteerde omdat het nu inderdaad ook zijn schuld was. Waarna hij, met een lach, opbiechtte dat ook hij een schuld had. En een tijdje geleden was staatssecretaris Jette Klijnsma op werkbezoek bij het wijkteam van de Rosmolenwijk. Hoewel ik het niet met al haar standpunten eens ben, was het een mooie ervaring om met haar van gedachten te mogen wisselen.’
Geluk
‘Het is jammer dat nog zoveel mensen geen gebruik maken van voorliggende voorzieningen omdat ze niet wordt verteld dat die voorzieningen bestaan. Wie binnenstapt bij een wijkteam, heeft het geluk dat hij die hulp krijgt. Wat dat betreft is het dankbaar werk.
Dat veel mensen met een uitkering liever geen vrijwilligerswerk doen uit angst gekort te worden op hun uitkering, snap ik wel. Vrijwilligerswerk mag in veel gevallen niet te veel op een dienstverband lijken, want je moet beschikbaar blijven voor een reguliere baan. Ik heb een goede uitkering en kom niet meer aan het werk, al had ik het allerliefst weer mijn eigen baan gehad.’
Wil je ook aan de slag als vrijwilliger in je wijk? Klaas geeft vijf tips!
– Op www.zaankantersvoorelkaar.nl vind je een groot aanbod van vrijwilligerswerk
– Er is werk op veel meer terreinen dan financiën. Zoek iets wat bij je past.
– Stap eens binnen bij je wijkteam om te vragen wat je kunt betekenen.
– Ook Humanitas heeft een grote variatie aan vrijwilligerswerk.
– Bij BUUV kun je van burger tot burger anderen van dienst zijn, bijvoorbeeld met klusjes.
Financiële spreekuren
Klaas is vrijwilliger voor de volgende financiële spreekuren waar je, als je in de betreffende wijk woont, zonder afspraak kunt binnenlopen.
- Bij het BrandtWeer aan de Breestraat 106 in Koog aan de Zaan één keer in de twee weken Financieel Café op donderdag van 13.30 tot 15.30 uur in de even genummerde kalenderweken.
- Bij Buurthuis De Kolk aan de Klampersstraat 1 in de Rosmolenbuurt Financieel Café elke woensdag van 9.30 tot 11.30 uur.
- Bij het Sociaal Wijkteam voor Nieuw West, Westerkoog en Rooswijk in Buurtcentrum De Zeskanter aan de Nieuwendamstraat 2-c in Zaandam op elke donderdagmorgen van 09.30 tot 11.30 uur onder de naam De Papiermolen.
Ook in andere wijken zijn financiële spreekuren. Informatie is te vinden op de sites van de verschillende wijkteams.