‘Laat je het zover komen dat de politie komt? Dan ben je al heel ver in het proces. We willen in een eerder stadium de helpende hand bieden via Open de Voordeur.’
Otto Scholten is kwartiermaker en hij geeft presentaties bij alle mogelijke instellingen die open staan om meer te horen over huiselijk geweld.
’Ik heb 35 jaar bij de politie gewerkt, voornamelijk als wijkagent. Daar kwam je uiteraard huiselijk geweld tegen. Zo weet ik nog goed dat we met twee auto’s aankwamen bij een huis waar de man die geweld had gebruikt geboeid werd afgevoerd. Met een collega bleven we achter om de vrouw en kinderen op te vangen. Het was een emotionele situatie, mede omdat de kinderen het hadden gezien. De vraag is dan: ‘Wat nu?’
Ik hoorde over het project Veilig Thuis, dat vond ik interessant om een steentje bij te dragen.
Otto Scholten is tegenwoordig kwartiermaker van Open de Voordeur, daarnaast verzorgt hij presentaties op diverse locaties om mensen bewust te maken wat huiselijk geweld is. Er zijn twaalf vrijwilligers die zich bezighouden met kwartiermaken, voorlichting, de beldienst en communicatie. Het project wordt ondersteund door professionals van GGD Zaanstreek Waterland.
Open de Voordeur?
‘Het doel is bewustwording over wat de gevolgen zijn van huiselijk geweld,’ vertelt Rob van der Hout, projectmedewerker bij GGD Zaanstreek Waterland. ‘Uit ervaring weet ik dat er veel onwetendheid is over huiselijk geweld, bij inwoners maar ook bij professionals. Je moet niet wachten tot het te laat is. Je kunt veel sneller zelf iets doen aan de situatie door er over te praten. De ervaring leert dat mensen hun vuile was niet graag buiten hangen. De voordeur blijft altijd dicht. Huiselijk geweld houdt niet vanzelf op. 200.000 volwassenen en 119.000 kinderen hebben te maken met ernstig huiselijk geweld.
Wat is huiselijk geweld?
‘Als er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie en er fysiek, geestelijk en/of seksueel geweld plaatsvindt, dan noemen we dit huiselijk geweld. De plek waar het daadwerkelijk plaatsvindt, is niet bepalend.
Wil je in een situatie verkeren waar huiselijk geweld voorkomt?
Otto Scholten: ‘Als een ouder op het voetbalveld een kind van acht stevig staat uit te schelden, wat is dat? Het kind moet doen alsof het gewoon is. Hij dient het gedrag van de ouder te accepteren en moet doen alsof hij het leuk heeft gehad.’
‘We laten via de cirkel van geweld zien hoe het werkt. Mensen schrikken als ze het horen, dan pas herkennen ze het. Schreeuwen tegen een partner of het sterk onder druk zetten van een kind is ook een vorm van geweld. Moet je dan direct naar de hulpverlening of actie ondernemen? Dat hangt natuurlijk van de situatie af. Je moet je eerst bewust worden van je eigen situatie en dan kun je een keuze maken. Je hebt altijd een keuze, maar hoe langer je wacht des te moeilijker het wordt. Dat willen we met het project Open de Voordeur duidelijk maken. Ook veel hulpverleners reageren geschokt als ze horen wat er allemaal onder valt. Financieel misbruik van ouderen kan ook een vorm van huiselijk geweld zijn. Of chantage dat je partner jou of je huisdier iets wilt aandoen om je zo onder druk te zetten.’
Het gaat niet alleen over het blauwe oog.
Rob van der Hout: ‘Ergens begint huiselijk geweld. Het begint niet zomaar met een klap. Het gaat van klein tot groot. Het wordt niet altijd groot, maar wat groot is, is klein begonnen. Er zijn twee slachtoffers, want degene die geweld gebruikt heeft ook een verhaal. Niemand slaat zomaar iemand van wie hij of zij houdt.’
Bedenk wat het met een kind doet als het uren moet afkoelen in de regen.
Wat willen jullie met Open de Voordeur bereiken?
Rob van der Hout: ‘Dat mensen huiselijk geweld signaleren. Het komt veel voor in alle culturen en alle lagen van de maatschappij. Wij veroordelen niet, maar willen dat mensen zich realiseren hoe ze met elkaar omgaan en of ze dat wel echt zo willen.’
Otto Scholten: ‘De oudere generatie is opgegroeid met het motto ‘Wie zijn kind liefheeft, die spaart de roede niet. De mensen zeggen dan dat ze daar niet slechter van zijn geworden. Maar als je ze vraagt of ze het een goed voorbeeld vinden om hun kleinkind te slaan dan snappen ze wel dat slaan geen goed middel is.’
Er zit altijd een verhaal achter en er zijn altijd twee slachtoffers.’
Rob van der Hout: ’Iedereen maakt mee dat je geïrriteerd bent, soms boos wordt of gaat schreeuwen. Dat is een incident, dan hoef je niet bij de hulpverlening aan te kloppen. Als schreeuwen en geweld normaal wordt, dan moet je er bewust van worden of je dit wel wil. Praat erover met je huisarts, je partner, familie of een hulpverlener. Of bel anoniem naar Open de Voordeur om je verhaal te vertellen. De vrijwilliger hoort je verhaal en geeft een advies wanneer jij er om vraagt. Het advies wordt altijd eerst met een coach besproken.
Huiselijk geweld stopt nooit vanzelf. Je hebt altijd de keuze, hoe ingewikkeld het ook is. Neem de regie. Praat erover voordat het uit de hand loopt en er een melding wordt gedaan.
Gemiddeld zijn er 35 geweldsincidenten gepasseerd voordat iemand naar de hulpverlening stapt. Allemaal herkennen ze het verhaal en weten dat er iets niet klopt. Het zit nog in de taboesfeer, daarom is het belangrijk dat mensen er over praten.’
Waar geven jullie presentaties?
Otto Scholten: ‘We benaderen allerlei instellingen om een presentatie te geven om mensen bewust te maken. Zo hebben we contact gezocht met een woningbouwvereniging, hulpverlenende instanties, de politie, de gemeente Zaanstad, een winkelketen, buurthuizen en ga zo maar door. We willen ook graag bij bedrijven langs. Uit onderzoek blijkt dat 10 tot 15% van het ziekteverzuim rechtstreeks te maken heeft met huiselijk geweld. Je personeel hierover voorlichten kan dus veel opleveren. Je moet de signaleren herkennen zodat mensen zich bewust worden van hun situatie. We willen mensen wakker schudden.’
Meer weten over het project Open de Voordeur bezoek dan de website of bel anoniem als je een vrijwilliger wilt spreken naar 075 6518390 (de tijden vind je op de website).
Interesse in een vrijwilligersfunctie bij Open de Voordeur? Stuur dan een mail naar info@opendevoordeur.nl