Op 22 april is het nationale zaaidag om de bijen een handje te helpen. Ze hebben die hulp hard nodig. Er is zelfs al een voedselbank voor bijen opgezet.
Een volkstuin beleeft hoogtijdagen tijdens de coronacrisis. Eva Eistert uit Wormerveer heeft een stuk grond van 150 m2 in het volkstuinencomplex in Wormer. ‘Er is tegenwoordig zelfs een wachtlijst. Omdat mensen door corona vorig jaar er weinig op uit konden, werd tuinieren een nieuwe hobby. Dit mag wel en het is erg leuk om te doen.’ In het volkstuinencomplex scharrelen veel mensen rond. Een groepje vrijwilligers heeft een insectenhoek ingericht waar mensen op afstand bij elkaar kunnen zitten. Nog belangrijker is dat het trefpunt een ideale voedingsbodem wordt voor bijen, insecten en vlinders. Zo worden er bloeiende planten en kruiden ingezet. Langs de randen is een takkenril aangebracht waar vogeltjes in schuilen. ‘Het is een leuk project om de insecten te helpen. De bolletjes die eerder zijn geplant staan nu mooi in bloei.’
Hoe de liefde voor de bijen begon
De belangstelling voor bijen ontstond in de moestuin van Eva, die ze al zeker vijftien jaar heeft. ‘Al heel vroeg in het jaar zag ik bijen, soms al in februari. Ik ontdekte dat ik een nestje had in mijn composthoop. Daarna ben ik me er meer in gaan verdiepen. Zo las ik dat insecten en bijen achteruitgaan. Van de 350 bijensoorten die in Nederland leven, wordt de helft met uitsterven bedreigd. Mensen weten dit vaak niet. We moeten allemaal iets doen om de beestjes te helpen.’
De lol van een moestuin
Eva vertelt dat ze is opgegroeid in Duitsland met een moestuin. Haar grootouders en ouders hadden er ook een. ‘Het is heel leuk om buiten bezig te zijn en mijn eigen eten te kweken. De laatste jaren zijn daar ook veel bloemen bij gekomen om de bijen te helpen. In je eigen tuin heb je invloed op wat je kweekt en zo kun je lekker onbespoten groenten eten. De laatste jaren heb ik wel het idee dat ik helaas minder bijensoorten zien. Jaren geleden had ik bieslook geteeld, en daar telde ik wel zeven verschillende bijensoorten bij. Dit wordt steeds minder.
Het hele jaar probeer ik wel iets bloeiends in de moestuin te hebben om de beestjes te helpen.
De klimaatopwarming is wel een ding. Daar hebben we allemaal mee te maken. De afgelopen jaren was het zo droog, dat er scheuren in de grond kwamen. Het verschilt overigens wel of dit van invloed is op de groenten. Pompoenen, courgettes en tomaten houden van droog en warm. Voor bladgewassen geldt dat je ze continu water moet geven, als je dat wilt.’
Het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes
‘Bijen zijn heel belangrijk voor de bestuiving. Dat geldt niet alleen voor fruitbomen, bijna alle gewassen dienen bestoven te worden door insecten. Dat is voor tachtig procent van al ons voedsel van toepassing. Zonder de natuurlijke bestuiving zou er veel minder voedsel in de winkel liggen. In China bestuiven ze in bepaalde gebieden al met de hand, omdat er in het verleden te veel met pesticide is gespoten.
Insecten staan onderaan de voedselketen, ze zijn een belangrijke voedingsbron voor vogels en andere dieren. Deze biodiversiteit is zeer essentieel.
Mensen krijgen de laatste jaren wel meer kennis. Zo wordt er minder bespoten en zie je vaker vogelkastjes.
Om bijen te helpen kun je natuurlijk bloemen zaaien. Voor bijen zijn zowel nectar als stuifmeel belangrijk. Gevulde bloemen zoals roos of hortensia zijn niet geschikt, de bijen kunnen hier niet bij het stuifmeel. Open bloemen zijn juist wel goed. Wanneer je een paar tegels uit je tuin haalt dan kunnen insecten en wilde bijensoorten zich hier nestelen. In dicht betegelde tuinen kunnen ze nergens naartoe.’
Voedselbank voor bijen
Op 22 april is het nationale zaaidag. Wij delen zakjes uit, die gesponsord worden door bedrijven. Dit zaad kun je uitstrooien in je tuin of in bakken op je balkon. Bloemen waar bijen graag op afkomen, zijn cosmea, goudsbloem of wilde bloemen zoals paardenbloemen. Longkruid is een heel vroege bloeier en een bodembedekker. Er is veel keuze aan planten die bijen aantrekken. Denk aan smeerwortel, sedumsoorten, kattenkruid, dropplant, ridderspoor, herfstaster en heel veel soorten kruiden en natuurlijk de fruitbomen als je daar ruimte voor hebt.
Ieder jaar is er meer belangstelling voor de uitdeelactie ‘Ik ben een voedselbank voor bijen’. Ook dit jaar loopt het al aardig. Er zit ook wat eetbaars bij, dat is lekker voor jezelf en nuttig voor de bijen. De meningen wisselen of het er leuk uitziet, sommige bloemen wel, andere wat minder. De bloemetjes moeten aantrekkelijk zijn voor de bijen, daar doe ik het voor. Het is leuk om te zien als daar verschillende bijen op af komen.’
Overzicht waar je een zakje ‘voer bij de bij’ kunt ophalen.
Op de site Drachtplanten vind je meer informatie welke planten bijen en vlinders aantrekken.
Bekijk ook de eerdere video over de imkers die een bloemrijk Zaanstreek willen.