Zijn ogen gaan glinsteren, zodra Joop de Kok begint te vertellen over het Repair Café dat hij opzette in zijn woonplaats Wormerveer. Het doel was het milieu te sparen én de portemonnee van Zaankanters. Inmiddels draait het om nog veel meer. ‘Het is een sociale bijeenkomst. Iedereen praat met elkaar en na afloop gaan we allemaal blij naar huis.’
Joop de Kok werkte in Amsterdam toen hij als gevolg van de economische crisis zijn baan verloor. ‘Ik weigerde de hele dag thuis te gaan zitten, ik wilde iets om handen hebben. Kort daarvoor was ik bij de opening van het allereerste Repair Café van Nederland geweest. Dat initiatief sprak me enorm aan. Meteen schoot me te binnen: waarom begin ik geen Repair Café?’
Roodgloeiend
Na een oproep voor vrijwilligers en gereedschap in een van de huis-aan-huisbladen, stond Joops telefoon roodgloeiend. Binnen de kortste keren kon hij met een enthousiaste groep techneuten in het Zonnehuis van start. Inmiddels is het Repair Café gevestigd in Buurtcentrum Noorderlicht aan de Kerkstraat en staan de tien reparateurs twee keer per maand paraat. ‘Daarbij is er hulp van twee dames achter de naaimachine, schenken twee andere dames koffie en thee en is er een dame voor het inschrijven.’
Ook als er geen geld is, wordt er gerepareerd.
Gemiddeld stappen zo’n vijftien tot dertig mensen per keer binnen met vaak huishoudelijke, elektrische apparaten, maar ook fietsen, kleding en speelgoed dat men tegen een vrijwillige bijdrage van €2,50 kan laten repareren. ‘Ook als iemand geen geld heeft, gaan we ermee aan de slag.’ Een uitkomst voor minder draagkrachtige inwoners.
Weigerende Senseo
Joop schat dat maar liefst tachtig procent van de meegebrachte spullen ook daadwerkelijk gemaakt kan worden. Fietsen, stofzuigers, zelfs voor de uitdaging van een weigerende Senseo deinzen de vrijwilligers niet terug. ‘Veel moderne apparaten gaan sneller kapot dan vroeger en zijn moeilijker te repareren. De eerste Senseo’s leken wel gemaakt om weg te gooien. Ze konden niet eens worden opengeschroefd.’
Meedenken
En nog steeds is speciaal gereedschap nodig om een Senseo open te krijgen. ‘En elk jaar blijkt dat de fabrikant wéér andere schroeven heeft gebruikt, waarvoor wéér ander gereedschap nodig is. Gelukkig zijn er bedrijven die daarin willen meedenken, zoals ijzerhandel Groenhart die altijd bereid is om gespecialiseerd gereedschap voor ons te bestellen. Net als Philips wil ook Groenhart ondernemen, maar dan op een verantwoorde manier. Voor ons is het de kick om toch voor elkaar te krijgen waar we voor staan: zo’n ding maken, mensen er blij mee naar huis laten gaan.’
We maken er iets gezelligs van.
Het Repair Café is inmiddels meer dan een mooie bijdrage aan een duurzame samenleving. ‘Ik heb een ontzettend goede groep vrijwilligers, met elkaar en met de mensen die langskomen, maken we er iets gezelligs van. Het is een sociale bijeenkomst en na afloop gaan ook wij blij naar huis.’
Vriendenclub
Ook op persoonlijk vlak heeft het Repair Café Joop veel gebracht. ‘Ik heb me in het diepe gestort door het Repair Café te beginnen, ik had nog nooit vrijwilligerswerk gedaan. Nu kan ik rekenen op een grote vriendenclub. Ik hoor wel eens van mensen: “Joh, als jij over het Repair Café praat, gaan je ogen glinsteren.” Ze hebben gelijk. En het mooie is, dat plezier delen we met elkaar.’
Het Repair Café is een idee van Martine Postma, de vriendin van een van de voormalige collega’s van Joop. De gedachte is dat wanneer je kapotte spullen laat repareren, je een bijdrage levert aan een duurzame samenleving. Bovendien is het een manier om praktische, meestal technische kennis van vaak oudere vrijwilligers te benutten, kennis die anders wellicht verloren zou gaan. Inmiddels zijn er 850 Repair Cafés in twintig landen. Meer lees je op http://repaircafe.org.
Vijf Repair Cafés in Zaanstad
Het Repair Café is elke eerste en derde vrijdag van de maand van 13.00 tot 16.00 uur aan de Kerkstraat 4 in Wormerveer. Inmiddels zijn er nog vier Repair Cafés in Zaanstad, namelijk in:
De Boed, Zaandijk, elke zaterda, 10.00-13.00 uur
Het BrandtWeer, Koog aan de Zaan, elke tweede zaterdag van de maand, 13.00-16.00 uur
De Groote Weiver, Wormerveer, elke derde woensdag van de maand, 13.30-16.00 uur
Kinderboerderij Darwinpark, Zaandam, elke derde vrijdag van de maand, 14.00-16.00 uur
Tips
Coördineer je net als Joop een groep vrijwilligers? Hij geeft drie tips.
– Wees open naar je vrijwilligers: vrijwilligerswerk doe je samen.
– Heb plezier in wat je doet, dat geef je door aan de anderen.
– Geef iedereen regelmatig een blijk van waardering.