‘We zochten in de Zaanstreek naar panden die gerestaureerd en behouden konden blijven. Je moest de eigenaar van het vervallen monument dan wel meekrijgen in het verhaal. Als dat niet lukte dan vroegen we of ze het wilden verkopen. Dan knapten wij het wel op. Dat is een aantal keren gebeurd, dan namen wij het risico. Gewoon proberen! Investeren blijft altijd een beetje eng, maar dat is gelukkig allemaal wel goed gegaan.’
Gé Sombroek vertelt over zijn inzet om de Zaanse houtbouw te behouden en toe te voegen. Dit is het derde deel van een serie waarin hij vertelt over de ontwikkeling van Somass en de toename van de belangstelling voor Zaanse houtbouw. Lees eerst deel één Hameren op de Zaanse identiteit en deel twee Bouwvallen bleken schatkamers.
‘Daarna ging het snel. De gemeente vond de restauraties en replica’s leuk. De weerstand was weg. Steeds meer Zaankanters vonden de Zaanse huisjes leuk. Veel mensen wilden geen nieuwbouw meer, maar een Zaans huis. We vertelden over de houten makelaar op de gevel, de geschulpte windveer, puilijsten en goten met gootklossen, zodat de nieuwe eigenaars deze historische kennis weer over konden brengen naar hun bezoekers.
Zo ontstond een sneeuwbaleffect en keken steeds meer mensen naar de details van de Zaanse huizen.
Pakhuis Asia
‘Over alle panden zijn verhalen te vertellen. De Waakzaamheid in Koog aan de Zaan is zo’n verhaal met daarachter aan de Zaan vleetpakhuis Asia dat in zeer slechte staat verkeerde. Het uitzicht daar is prachtig. We hadden jonge advocaten meegenomen met de vraag of ze interesse hadden in de koop van het pakhuis als het gerestaureerd zou zijn. Na onze uitleg over het unieke pand en het uitzicht kwam er snel een akkoord. Wel hadden ze bezwaar tegen het trieste zicht op de Waakzaamheid, dat toen nog in een vervallen staat verkeerde. Heb nog even geduld zeiden we met overtuiging “Dat knappen we ook nog wel op.”
De Waakzaamheid
Na de voltooiing van de restauratie waren de advocaten superblij want het is absoluut een wereldplek met fabelachtig mooi uitzicht. Direct daarna begon de restauratie van de oudste houten herberg van Nederland De Waakzaamheid, waarmee we de Zaanstreek enthousiast maakte door mee te doen met de TV afleveringen van Het Mooiste Pand Van Nederland. Daarna was eindelijk de stenen feestzaal behorende bij de Waakzaamheid aan de beurt om aan te pakken. We hebben er zes appartementen in gemaakt. En het sluitstuk van dit hele buurtje is de bouw van drie pakhuiswoningen en twee herenhuizen aan de andere zijde van de voormalige sluis. Het is echt een buurtschap, waar de bewoners regelmatig samen iets organiseren. Dat maakt het zoveel leuker.