De gevolgen van extreme regenbuien worden zichtbaar in de Rosmolenwijk in Zaandam. Het water kan dan niet meer wegstromen, omdat de grond te nat is, veel tuinen zijn betegeld en het water niet voldoende kan afstromen naar de Zaan. Laagdrempelige (gevel)tuinen, regentonnen en een park zouden een deel van het regenwater kunnen opvangen.
Woensdag 7 februari ontmoetten verschillende buurtbewoners elkaar bij buurthuis De Kolk in Zaandam. Tijdens de week van Duurzaamheid worden er Zaanse geluiden opgehaald over projecten in de buurt die werken en als voorbeeld kunnen dienen voor alle Zaankanters.
Groen hart
Een kleine twintig mensen vertelden over hun groene hart en/of hun idee. Op de vraag wat zij zelf deden aan duurzaamheid kwam groene energie, zonnepanelen, minder vlees eten en minder watergebruik onder meer voorbij. Er werd kennis uitgewisseld over kleine zonnepaneeltjes die beter zouden passen bij historische woningen dan de grote zonnepanelen.
Geveltuin
Ben vertelde over zijn geveltuin op de hoek van de Westzijde en het Bouwmanspad. ‘In Amsterdam wilde iedereen een geveltuin. Toen ik hier kwam wonen, leek het alsof er helemaal niets op dat terrein was in Zaanstad. Inmiddels weet ik meer en is een strook van 40 cm langs de muur veranderd van tegelpad in een groenstrook tot aan het raam. Als je aan bepaalde voorwaarden voldoet, dan mag je dit zelf doen. Je moet het dan wel zelf vullen en onderhouden. Voor ons huis staat hemelse bamboe, dat is geen echte bamboe, maar dit houdt wel het water vast. Er is voorgeschreven welke planten wel of niet mogen. Ik zou willen dat de hele buurt groener wordt. Dat is ook goed om het fijnstof van de doorgaande weg tegen te houden. Mensen reageren enthousiast op mijn geveltuin. Zo sluiten meer buurtbewoners hierbij aan. Mijn droom is een volledige groene wand aan de achterzijde met bakken waar je groente en fruit in kweekt.’
Uit het verhaal van Ben bleek dat iedereen een aanvraag kan indienen voor een geveltuin, als er maar voldoende trottoir overblijft voor kinderwagens en rollators. Gezien de beperkte ruimte is dat nog best een opgave, maar iemand uit het publiek suggereerde dat je regels ook flexibel zou kunnen toepassen, want op de Westzijde is immers ook geen breed trottoir.
Verspreid over Zaanstad zijn er honderden groenprojecten waar mensen in de buurt samen zorg dragen voor een tuin of parkje.
Weinig ruimte voor groen
Er werd benoemd dat de openbare ruimte te veel was ingesteld op de auto en niet op de fietsers en wandelaars. Ook werd ingebracht dat het onderhoud aan de weg en trottoir te wensen overliet. In de Rosmolenwijk zijn de straten smal en is er weinig ruimte voor geveltuinen. Met enorme regenbuien, die we steeds vaker gaan meemaken, en met hitte zullen de straten overlopen met water. Een idee was om een wedstrijd uit te schrijven wie de mooiste (gevel)tuin heeft om mensen weer te stimuleren om de tegels te vervangen door groen. Er was ook een actie waarbij je bij een tuincentrum tegels kon inleveren tegen gratis planten.
Groene marktplaats
Voor mensen die nog geen kennis hebben hoe ze een geveltuin zouden kunnen aanleggen, zou een groene marktplaats een idee zijn. Daarop zou kennis en planten kunnen worden uitgewisseld. Een bezoeker deed de suggestie om mensen met groene vingers zonder geveltuin erbij te betrekken via groenadoptatie. Zij zouden dan het onderhoud kunnen doen voor iemand die hier niet meer toe in staat is.
Parkje
Een groepje enthousiaste buurtbewoners zag de bouw van de nieuwe basisschool als kans om meer groen in de buurt te krijgen. Een nauwelijks gebruikt plantsoen zou kunnen worden omgevormd tot een park. In vier avonden bedachten ze een ontwerp voor een park op het Roggeplein, dat groen, duurzaam en een ontmoetingsplaats is. Op de vraag waarom dit zo snel voor elkaar was, kwam het antwoord: “Omdat we heel goed naar elkaar hebben geluisterd en de afspraken met notulen hebben vastgelegd. Daardoor konden we steeds een stap verder komen.’
Daktuin
Het Pennemes had al zonnepanelen maar heeft nu ook een daktuin. Daar komen bewoners om te zonnen of om iets uit de groentetuin te halen. Zo’n dertig tot veertig mensen nemen regelmatig de trap naar boven. In het pand zelf is een wand in de openbare ruimte bekleed met groen. Hierdoor schenen mensen beter en lekkerder te slapen.
Na het bespreken van de initiatieven werd benoemd dat er in de toekomst 20.000 woningen bij komen. Dat betekent 50.000 mensen erbij binnen stedelijk gebied. Dit heeft gevolgen voor de groene en openbare ruimte. Over dit onderwerp kun je meepraten tijdens de week Verstedelijking in het kader van Zaanse geluiden.
Meer weten of meedenken? Kom dan naar het Klimaatcafé op 19 februari bij café Fabriek in Zaandam of bezoek de website van Duurzaan.