Voor een wijk waar veel jongeren wonen, is er in Saendelft voor diezelfde jongeren bar weinig te doen. Maar daar komt voor het einde van het jaar verandering in met de opening van een jongerenactiviteitenruimte in buurtcentrum De Kaaik aan de Parkrijklaan. Hoe die plek eruit moest zien, bedachten jongeren zelf. ‘Het is geen kwestie van: kom binnen en hang maar lekker rond. Hier spreek je af om samen huiswerk te maken of om met elkaar iets te ondernemen.
Als ze na schooltijd met vrienden wilde afspreken, dan deed Romy Groen (17) uit Assendelft dat buiten bij het winkelcentrum. Veel liever ontmoetten ze elkaar ergens binnen, op een plek speciaal voor jongeren. Maar die was er niet in de nieuwbouwwijk Saendelft waar ze woont. ‘Als het regende stonden we met z’n allen onder een afdakje bij de winkels te schuilen.’
Bij datzelfde winkelcentrum werd Romy twee jaar geleden benaderd door Debby de Ruiter van Raaz, de organisatie die jongeren ondersteunt bij het realiseren van plannen. Debby vertelde Romy en haar vrienden dat ze onderzocht wat jongeren in hun dorp misten en vroeg ze om daarover een vragenlijst in te vullen.
Drie vragen
‘Van de gemeente hadden we de opdracht gekregen om te onderzoeken waar jongeren in Saendelft behoefte aan hadden,’ vertelt Debby’s collega Iris de Swart. Het onderzoek moest in kaart brengen wat jongeren in hun dorp misten. Kon daarin worden voorzien, dan zou dat overlast schelen. Drie vragen hadden Debby en Iris voor de in totaal honderd jongeren die ze bij de winkels en op scholen benaderden: wat vind je mooi in Assendelft, wat mis je en waarin zou je ondersteund willen worden?
Buurtbewoners waren in het begin bang voor overlast.
Volgens Debby is zo’n dertig procent van de bewoners van Saendelft jonger dan twintig jaar. ‘Toch is er voor jongeren weinig te doen. Gaan ze naar een sportclub, dan hebben ze in hun vrije tijd nog wel contact met leeftijdgenoten. Op andere momenten ontbreekt zo’n plek.’
Uit het onderzoek bleek dat jongeren behoefte hebben aan een ruimte om huiswerk te maken en elkaar te ontmoeten. Een plek met de uitstraling van een koffietent als Starbucks, waar je met vrienden kunt zitten, koffie drinkt, wat schoolwerk doet.
Op de vraag waarbij ze ondersteund wilden worden, gaven jongeren aan dat ze graag geholpen worden bij het realiseren van plannen voor het organiseren van bijvoorbeeld feestjes. Daarnaast hebben ze behoefte aan begeleiding bij studie of werk.
Ook Kaya Beroud (14) nam deel aan het onderzoek en gaf aan graag zo’n plek in de wijk te zien. Met Romy en vijf andere jongeren nam ze de uitnodiging van Iris en Debby aan om deel te nemen aan de focusgroep die het plan verder uitwerkte, samen met de gemeente en Raaz.
Industrieel en niet te saai
Over sommige dingen waren ze het snel eens. De ruimte moest rauw, industrieel en niet te saai worden. Toch duurde het nog anderhalf jaar voordat de opening in zicht kwam. Het college van burgemeester en wethouders moest over het plan beslissen, evenals de gemeenteraad. De financiering kwam immers van de gemeente.
Ook de buurt werd bij de plannen betrokken. ‘Op een avond hebben we buurtbewoners uitgenodigd om te vertellen wat ons plan was,’ vertelt Kaya. ‘Op die manier konden ze vragen stellen over bijvoorbeeld geluidsoverlast.’
Het bezoek aan Antwerpen heeft bijgedragen aan wederzijds begrip tussen jongeren en buurt.
Debby: ‘Buurtbewoners zijn het erover eens dat er iets voor jongeren moet komen, maar waren in het begin bang voor overlast als ze in De Kaaik een eigen ruimte zouden krijgen. Dat het geen jongerencentrum wordt zoals je die pak ‘m beet vijftien jaar geleden had, scheelt een heleboel. Het wordt hier geen kwestie van: kom binnen en hang maar lekker rond. Je spreekt hier af om samen huiswerk te maken of om met elkaar iets te ondernemen. Daarbij is altijd een professional aanwezig is.’
Elkaar beter leren kennen
Gaandeweg het proces leerden omwonenden en jongeren elkaar beter kennen. Behalve de informatieavond werkte ook het werkbezoek naar Antwerpen mee. Met elkaar trokken jongeren, buurtbewoners, Iris, Debby, wijkmanager Samuel Kaspers en professionals van het sociaal wijkteam, jeugdteam en het straathoekwerk er gezamenlijk op uit om bij de zuiderburen ideeën op te doen. ‘Ook dankzij de heen- en terugreis van respectievelijk tweeëneenhalf uur en het samen eten, heeft iedereen elkaar beter leren kennen. Dat heeft absoluut bijgedragen aan het wederzijds begrip tussen jongeren en buurtbewoners,’ zegt Debby.
Kaya was onder de indruk van het Antwerpse jongerencentrum Kavka. ‘Daar hebben we inspiratie op kunnen doen en gezien hoe het hier kan worden. Je kunt er dansen, maar ook ruimtes huren om eigen activiteiten te organiseren.’ Ook jonge, beginnende ondernemers vinden er een plek om hun ondernemerschap, deels begeleid, verder te ontwikkelen.
Co-creators
Als co-creators van hun eigen plek in de wijk laten Kaya en Romy de ruimte – hij stond al lang leeg – zien waar het allemaal staat te gebeuren. Met de andere leden van de focusgroep hebben ze inderdaad gekozen voor strak en industrieel wat de sfeer betreft. Met bij Raaz betrokken jongeren bespreken ze het programma van de opening op vrijdagavond 16 december. ‘Supertof’ vinden ze het dat het er na twee jaar eindelijk van gaat komen. Op de opening vieren ze de mijpaal met buurtbewoners en andere betrokkenen. Het zal het eerste feestje zijn dat er wordt gehouden. Iris: ‘De ruimte is van en voor jongeren, maar zal vooral een plek zijn die bijdraagt aan de levendigheid en onderlinge verbondenheid van de wijk. Dat weten we zeker.’
De jongerenontmoetingsplek heeft inmiddels een naam: BAAZ. En daar hoort natuurlijk een Facebookpagina bij.