‘We wonen ook in deze wijk en vinden het belangrijk om ons in te zetten voor deze ontmoetingsplek.’
Al twaalf jaar zetten Danielle de Heer en Frank van Schagen zich onvermoeibaar in voor Wijkboerderij De Veldmuis in Zaandam. Ze zijn alleen moe gestreden, omdat de uitdagingen voor het vrijwillig bestuur te groot zijn geworden. ‘Het is hier leuk en prachtig. We zien kansen om het nog leuker te maken voor buurtbewoners. Alleen zijn we nu te afhankelijk van overbelaste vrijwilligers, dit houden we niet vol. Omdat ons hart hier ligt, hebben we het niet eerder opgegeven.’
Geschiedenis De Uitdaging
Toen in 1990 de eerste buurten in Westerwatering Zaandam klaar waren, vonden bewoners van de Dammenbuurt dat er een boerderij moest komen op het braakligeende landje naast de molen De Held Jozua. Via het tv-programma De Uitdaging van Angela Groothuizen kregen ze het voor elkaar. Er werd een vereniging opgericht.
De voormalige stal dient nu als vrijwilligers- en educatieruimte. Het is recent geïsoleerd, voorzien van zonnepanelen en elektrische verwarming. Het is nu energieneutraal, dankzij de bijdragen van veel sponsoren. De wijkboerderij krijgt geen structurele subsidie.
Frank van Schagen is waarnemend voorzitter van de vereniging Wijkboerderij De Veldmuis: ‘Het werk wordt steeds veeleisender. Bij een wijkboerderij heb je te maken met milieuwetgeving, dierenwelzijn. Het is een groot terrein met levend have, iedere dag moet er goed gezorgd worden voor de schapen en geiten. Er zijn ook moestuintjes die buurtbewoners kunnen adopteren.’
Echt inclusief
Danielle de Heer zoekt en neemt vrijwilligers aan: ‘We zijn echt inclusief. Iedereen is welkom en kan aan de slag. Wat wil je doen en wat past bij jou? Zo werken we hier. Dan blijf je als je het leuk vindt. Toen ik kwam waren er vijf, nu zijn het zeventig vrijwilligers. Dit vraagt heel veel naast mijn betaalde baan, gezin, en ander vrijwilligerswerk.
‘De vrijwilligers zijn fantastisch. Die willen we graag behouden.’
Hier werken statushouders, mensen met een beperking en met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het is geweldig dat ze hier een plek hebben om ervaring op te doen. Soms is dat een stap naar betaald werk, soms lukt dat niet meer. Er is veel nodig om de mensen te begeleiden. Zij verwachten dat er iedere dag iemand is, maar dat kan niet omdat we als bestuursleden een betaalde baan hebben. In de praktijk levert dat dus heel vaak problemen op. Dit kan dus niet langer.
Het is hoog tijd dat er een betaalde beheerder aangesteld wordt en we ondergebracht worden bij een professionele organisatie, bijvoorbeeld het Zaans Natuur & Milieu Centrum, waar ook Stadsboerderij Darwinpark deel van uitmaakt’
Regelmatig zenden ze een noodkreet uit, maar nieuwe bestuursleden zijn niet te vinden. Er komt hier zoveel op ze af dat ze snel opbranden. Frank van Schagen gaat zich na vier termijnen niet opnieuw verkiesbaar stellen.
Meer dan sociale werkvoorziening
De Veldmuis is ook een ontmoetingsplek. Er is een theetuin, een terras, een speeltuin.
Klusvrijwilliger Ron Reurslag vertelt dat hij een aantal jaren geleden een herseninfarct heeft gehad. Gelukkig gaat het weer beter met hem. Hij is blij met deze plek. ‘Overdag komen er veel mensen, in de ochtend vaak opa’s en oma’s met hun kleinkinderen. In deze wijk is veel eenzaamheid. Uit een onderzoek blijkt dat er veel behoefte is aan horeca, aan een plek om elkaar te ontmoeten.
Dat zou De Veldmuis ook kunnen zijn, de wijk heeft dit nodig.
Mensen komen hier voor een praatje. Het is een wonder dat het al tientallen jaren draait op vrijwilligers, maar nu zitten we aan de grond.’
Aparte wijk
Frank van Schagen: ‘De Veldmuis staat in een grote wijk. We zijn door de spoorweg afgesloten van andere woonwijken. Er is weinig sociale cohesie in de buurt. Dit is wellicht een van de rijkste wijken in Zaanstad, al komt hier ook verborgen armoede voor. De wijk is echter heel solistisch, bewoners voelen geen binding met elkaar. Ze vinden het vanzelfsprekend dat de Veldmuis er is, zonder dat ze er iets voor hoeven te doen. Omdat wij ontmoetingsplekken heel belangrijk vinden zijn Danielle en ik ook actief bij buurthuis De Zeskanter waar we veel organiseren.’
Danielle de Heer: ‘Ik werk ook bij Buurtgezinnen. Daardoor weet ik dat veel moeders echt eenzaam zijn. Dat is heel erg.’
Frank en Danielle vertellen tot slot: ‘De wijkbewoners hebben aangegeven dat ze graag een ontmoetingsplek willen. De gemeente heeft een plan om er een mooi park van te maken. Wanneer je het bestuursprobleem niet oplost en er geen betaalde beheerder komt, dan heb je straks een fantastisch park maar is er geen wijkboerderij meer.’