In een inclusieve maatschappij mag iedereen zichzelf zijn. Er zijn zoveel bijzondere mensen die op hun eigen manier uitstralen wat ze willen zijn. Iedereen is anders.
Paarse vrijdag 11 december 2020
‘We weten dat een op de tien leerlingen actief nadenkt over zijn of haar eigen geaardheid en daar onzeker over is. Op het Zaanlands Lyceum in Zaandam bijvoorbeeld zouden dat 140 leerlingen zijn, in de praktijk zitten er maar 30 mensen in de GSA groep. Je hoeft je natuurlijk niet bij een GSA aan te sluiten. Na een Paarse Vrijdag krijgen we altijd veel reacties van leerlingen die daarvoor niet wisten dat het bestond. Helaas wordt Paarse Vrijdag nog niet op alle scholen gevierd. Sommige scholen vinden dat te veel gedoe en zeggen dat het hun taak niet is. Ze beweren dat iedereen al geaccepteerd wordt. In de Zaanstreek wordt Paarse Vrijdag gelukkig wel op alle scholen gevierd.’
Sinds 2015 werkt Bas Hageman als docent aardrijkskunde op het Zaanlands Lyceum in Zaandam. In de Zaanstreek maakt hij met leerlingen van Zaanse middelbare scholen de Zaanse editie van de Paarse Vrijdag Krant. Hij begeleidt de Gender & Sexuality Alliance (GSA) op het Zaanlands Lyceum en verschillende andere scholen. Daarnaast gaat hij middelbare scholen in het land af om voorlichting te geven over seksuele geaardheid en genderidentiteit.
Het verhaal van Bas Hageman
‘Op de basisschool en op voetbal werd ik veel gepest en uitgescholden voor homo. Zo zijn een keer tanden uit mijn mond geslagen. Ik was anders dan andere kinderen, in ieder geval mondiger en slimmer. Ik was de doorsnee “best gay friend”, ook al ben ik geen homo. Omdat ik wat fladderig overkom, je kunt het ook flamboyant noemen, denken mensen vaak dat ik homo ben. Op de middelbare school voelde ik me meer thuis en kon ik mezelf zijn. Dat gun ik iedereen.
Op een dag stond op een muur in school met grote letters flikker geschreven. Dat kan gebeuren. Maar het ergste en tekenend aan de situatie was dat het maanden bleef staan. Leerlingen gingen zich door die graffiti niet veiliger voelen. Blijkbaar vond niemand op school dit erg genoeg om het weg te halen.’
Sfeer op school
In 2010 werd voor het eerst Paarse Vrijdag gevierd op scholen. Leerlingen en leerkrachten dragen iets paars om te laten zien dat ze tolerant zijn en respect hebben voor iedereen.
‘Maarten, mijn beste vriend, had me in die tijd verteld dat hij homo was. Anderen wisten het nog niet van hem. Toen wij in de vijfde van het VWO zaten, waren er inmiddels twintig scholen die meededen. Door die graffiti affaire besloten Maarten en ik dat er op onze school ook iets moest gebeuren om de sfeer te veranderen. We stapten op de schoolleiding af met de wens om ook Paarse Vrijdag binnen onze school te organiseren. Met onze zeventien jaar was dat wel spannend. Het jaar daarna werden we als achttienjarige broekies gevraagd als ambassadeur om een verhaal te houden op een congres voor 200 schoolleiders.
Sinds 2012 is het verplicht om op scholen voorlichting te geven over seksuele voorkeur en genderidentiteit. Zo reisden we samen de scholen af, waarbij we ons verhaal als homo en hetero vertelden en wat schelden met je kan doen. Tegenwoordig geven ook leerlingen de voorlichtingslessen, waarbij een homo en hetero samen het verhaal doen.’
Bewustwording via voorlichting op school
‘In elke klas waar we voorlichting geven zijn er gemiddeld vier jongens en drie meiden die problemen hebben met seksuele- en genderdiversiteit. Dat heeft minder te maken met geloof of cultuur, ze praten vaak hun vader na.
Tijdens de voorlichting geven we aan niet hun mening te willen veranderen, maar dat we het bespreekbaar willen maken. We vragen hen om erover na te denken en het te nuanceren. De lessen leveren allerlei reacties op. Ook van leerlingen die het nog steeds raar vinden maar het nu beter begrijpen. Leerlingen hoeven tijdens deze les niet uit de kast te komen. Als de sfeer veilig genoeg is, kan dit wel het moment zijn. Je mag homoseksualiteit iets raars vinden, maar je moet wel onderbouwen waarom. We praten met elkaar, ook over schelden, elkaar belachelijk maken en wat voor gevolgen dat heeft. Zo kweek je begrip voor elkaar.
De les eindigen we met de vraag of iedereen in zijn of haar omgeving zichzelf kan zijn en wat ze daar zelf aan kunnen bijdragen.’
Lees nu ook deel 2 over de Paarse Vrijdag Krant
