Muziek is ontzettend belangrijk. Wanneer je daarmee bezig bent, worden je hersens zo aan het werk gezet dat andere zaken naar de achtergrond verdwijnen. Na een uurtje spelen zijn de zaken die je normaal bezighouden naar de achtergrond verdwenen.
Even ontsnappen in je eigen muziek
Ruben Hoeke: ‘Ik heb mijn gitaar’
Ruben Hoeke, gitarist uit Krommenie: ‘Ik was twaalf toen een buurjongen mij leerde hoe ik Metallica kon naspelen op de gitaar. Dit kon toch helemaal niet?! De muzikanten waren toch een soort buitenaardse wezens die iets heel bijzonders deden? Je voelt je dan even geniaal. Dit was voor mij een openbaring en de doorbraak. Wanneer je gegrepen wordt door een instrument, dan wordt het iets van jezelf. De wereld kan afbranden, maar ik heb mijn gitaar. En er is niemand die zo speelt zoals jij.
Wat je omstandigheden ook zijn, je hebt je eigen stem.
In 2022 speelt Ruben Hoeke dertig jaar. Al die jaren heeft hij ook andere mensen enthousiast gemaakt voor de gitaar.
‘Ik ben nooit zo bezig geweest om een hit te maken, al is die natuurlijk altijd welkom. Ik weet wat ik kan, maar ik hoef niet zo nodig vooraan te staan. Het is veel fijner om andere mensen te laten schitteren.
Sinds 2008 heb ik zo’n 800 mensen gitaar leren spelen. Daar zijn hartstikke goede gitaristen bij. Na tien lessen gaan ze samen optreden. Bij de eerste lessen zien ze daar enorm tegenop. Maar als ze dan in een gespreid bedje met begeleiding van de band de sterren van de hemel spelen in Paradiso, dan hebben de mensen die eerst staan te bibberen vanwege het optreden daarna een grote glimlach. Het publiek met vrienden en familie dat hen komt toejuichen, is zo’n groot goed.
Je ziet dat het veel doet voor hun eigenwaarde.
Het optreden met een live band, daar werk je naar toe. Het is erg vervelend dat dit door corona niet meer mocht. Wanneer het weer mogelijk is, ga ik met de gitaristen die het afgelopen jaar online les kregen weer een groot optreden plannen. Bijvoorbeeld bij de Bullekerk in Zaandam, dat is zo’n mooie ruimte en daar werken zulke vriendelijke mensen.’
Voor corona
‘Een jaar geleden had ik veel inspiratie voor nieuwe liedjes. In maart 2020 zouden we met de band zoals elk jaar een nieuwe plaat maken in de studio. Het plan was om lekker te repeteren en daarna weer lekker live te spelen. Gemiddeld spelen we met de band zo’n zestig tot tachtig keer per jaar. En ik geef zo’n drie tot vier workshops per maand.
Zo’n twintig avonden per maand ben ik bezig met muziek. En toen hield het helemaal op door corona.
Dat betekent veel voor mijn leven. Als muzikant heb je een heel ander bioritme. Vanaf maart kon ik terugvallen in een normaal patroon, dat is zo gebleven.
Muziek is een way of life, dat is mijn passie. Het is rot om te constateren dat de culturele sector zwaar onder druk staat en dat muzikanten daar nog eens onderaan bundelen. Ik krijg wel eens de opmerking dat je als zzp’er zelf de keuze hebt gemaakt. Maar wie had nu de coronacrisis verwacht?
Ik ben altijd een handige jongen geweest die dingen kon ritselen en nieuwe dingen bedacht.
Na de lockdown in maart kon ik niet optreden. Het enige wat ik kon doen was online workshops geven. Het ergste vond ik dat ik niet met groepen aan de gang kon en dat je de workshops niet kon afsluiten met een optreden. Dat was de grootste domper.
Ik ben optimistisch ingesteld en zie altijd mogelijkheden binnen de onmogelijkheden. De face to face workshops waren het enige wat ik nog kon doen. Online bleek het ook gezellig te worden.
Financieel is het wel moeilijk, want de tozoregeling voor freelancers dekt nog niet eens mijn huur.’
Online prakijkles
In een groepsles, die is ingedeeld op beginners en gevorderden, zitten maximaal vijftien mensen die een betere gitarist worden.
‘Het is zeer belonend als je ziet hoe blij ze er van worden. Het is heel leuk om te doen.
De lessen zijn zeer praktijkgericht. Mensen willen gewoon leren spelen en hebben niet zo’n zin in theorie en notenschrift. Ik speel voor en leg uit hoe ze het na kunnen spelen. Het belangrijkste is dat de mensen zich comfortabel voelen.
Het online lesgeven werkt fantastisch. Je kunt bijvoorbeeld veel meer inzoomen op het instrument. Het is ontzettend leuk om zo mensen uit het hele land online les te geven. Ik gebruik hiervoor een officieel webinar en dat werkt als een speer. Iedereen wordt enthousiast als je na een uur al een liedje kunt spelen. Via een chat kunnen ze vragen stellen. We hebben ook een fb groep waar we elkaar leren kennen en tips geven. Zo wordt het steeds gezelliger.
Het is een voordeel dat ze de les daarna nog een keer kunnen terugkijken. Wanneer een advocaat ingehaald wordt qua spel door een jongen van 14 dan zie je dat er een stimulans ontstaat om nog meer te oefenen. Niemand wil achterblijven.
Zo kan je op de camping bij het kampvuur een liedje van de Beatles spelen. Dit klinkt onmogelijk, maar het kan gewoon. Dat is toch een verrijking?’
Een gitaar voor een kind, weggeefactie wordt succes
‘Ik wil graag een gitaar weggeven aan een kind dat het niet zelf kan betalen. Je weet dat het impact kan hebben. Wie weet zit de nieuwe Jimi Hendrix erbij en kan zo een droom verwezenlijken.’
‘Wanneer kinderen deze periode vrolijker doorkomen met een gitaar, dan is dat pure winst.
Een gitaar kost niet veel en je maakt veel kinderen blij. Het is zo leuk om ze te laten ervaren wat muziek voor ze kan doen.’
Zo startte Ruben Hoeke met zijn weggeefactie. Inmiddels hebben bijna 400 kinderen dankzij de bemiddeling van Ruben een gitaar. Hij is zo enthousiast over de doelgroep dat hij nu ook gratis gitaarles geeft aan kinderen die wat extra aandacht heel goed kunnen gebruiken.
Geef een gitaar aan een kind
Muzikant Ruben Hoeke vertelt hoe zijn actie ‘Geef een gitaar aan een kind’ is gestart: ‘Net zoals een metselaar veel gereedschap heeft, heb ik veel gitaren. Daar kan ik wel wat van missen. Ik kan een gitaar verkopen, maar ik kan er ook iemand blij mee maken. En dat is extra leuk, als iemand zelf geen gitaar kan veroorloven. Daarom geef ik al jaren af en toe een gitaar weg.’
Ruben stuurde ook een gitaar naar een weeshuis in Ecuador en zette vervolgens een actie op. George Kooymans, Racoon, De Dijk en andere muzikanten brachten vervolgens instrumenten in, die werden verkocht via een veiling. Zo werd er een halve ton opgehaald voor het weeshuis.
‘Daar werd ik zo blij van, sindsdien ben ik dit blijven doen.’
Particuliere actie
Met het Zaanse Cultuurfonds heb ik meer gesprekken gevoerd of ze geld konden vrijmaken voor gitaren, dan zouden wij ervoor zorgen dat ze bij kinderen uit kansarme gezinnen terecht komen. Helaas kwam ik met hen niet verder, daarom ben ik het zelf maar gaan doen. Maar omdat het mij nu bijna boven mijn pet groeit, zou het wel fijn zijn als er een of meer organisaties aanhaken zodat we het grootser kunnen aanpakken. Nu staan de gitaren in de kast van mijn zoon. Wanneer ze elders verzameld kunnen worden dan kan ik een keer per week langskomen en setjes samenstellen en in overleg met de commissie kinderen uitkiezen.
In december 2020 ben ik gestart met de weggeefacties die ik op FB post.
Zelf heb ik geen cent te makken vanwege de coronacrisis, maar het was zo geweldig om een kind blij te maken met een gitaar en een oude versterker.’
Actie wordt landelijk opgepakt
Gitaristen uit het hele land en zelfs uit het buitenland werken mee aan deze actie. ‘Uit privacy oogpunt maak ik niet openbaar welk kind de gitaar krijgt, maar de gever stel ik daar wel van op de hoogte. Als de ontvangers het leuk vinden om de schenker een berichtje te sturen, dan kan dat natuurlijk wel privé.
Op FB laat ik weten wanneer er weer nieuwe gitaren beschikbaar zijn. Het blijkt dat mensen het fantastisch vinden want het wordt veel gedeeld. Je kunt dan een privé berichtje sturen welk kind de gitaar heel goed kan gebruiken en waarom de ouders het niet zelf kunnen betalen.
Gemiddeld krijg ik veertig tot zestig berichten. Wanneer je ouders heel weinig geld te besteden hebben, dan is gitaarspelen een luxe die ouders zich niet kunnen veroorloven. Er zitten vaak schrijnende gevallen bij, van mensen die in de bijstand zitten, of in de schuldsanering of er is sprake van een verslaving.
Voor deze groep is nog een hoop goed te doen.
Ik kreeg ook een reactie van een muziekschool die nog een bepaald type gitaar zocht voor hun leerlingen. Zij hebben blijkbaar niet begrepen voor wie deze acties bedoeld zijn.
Het is bijna een dagtaak om hiermee bezig te zijn,’ lacht Ruben. ‘Van elk berichtje maak ik een screenshot en ga ze daarna zorgvuldig doorlezen en maak dan een keuze.’
Ik hoef er niets voor terug. Een stralend kind en zijn ouders die het een leuk gebaar vinden, is de beloning. Laatst was er wel een oma die een gitaar had ‘gewonnen’ voor haar kleinkind. Ze wilde graag iets geven en kwam met een zelfgemaakt schilderij.’
Kinderen reageren beduusd
‘Ik had de eerste keer een autistische jongen van 13 jaar geselecteerd. Toen hij in de oefenruimte kwam, ging hij eerst de stoelen tellen, daarna de auto’s. “Kom even zitten”, zei ik hem. Dat lukte net. Toen ik gitaar ging spelen en met een pedaal lampjes aangingen, keek hij mij even aan. Daarna werd hij enthousiast. Zijn moeder, die hem had aangemeld, zei: ‘Ongelooflijk, hij praat. Dat heb ik hem jaren niet zien doen tegen een vreemde. Een maand later liet ze weten dat hij een stuk opener was geworden. Dat schreef ze toe aan het feit dat hij lekker op zijn eigen gitaar en versterker kon spelen.
Kinderen reageren heel verschillend. Sommige kinderen slaan helemaal dicht. Wanneer je vraagt wat ze met de gitaar gaan doen, dan zeggen ze: ‘Dat weet ik niet meneer.’ Als ik dan zeg dat ze er keihard mee kunnen rocken, dan zie je ze blij worden. Soms geloven ze ook niet dat het echt voor hen is. Ze vinden dat hartstikke fijn. Je hoopt altijd dat het doorpakt, dat ze een eigen stem krijgen. Zo krijgen ze in ieder geval de kans en hebben lekker een eigen gitaar.’