Het is woensdagmiddag bij Oostergouw. Drie sjoelbakken staan klaar. De bewoners worden door de vrijwilligers met een rolstoel naar de centrale hal gereden. ‘Ze kijken er naar uit om lekker bezig te zijn. Aan het eind van het jaar willen we graag een wedstrijdje houden. Met een advocaatje en prijsjes. Het gaat er niet om wie het beste is, maar wie het sterkste gegroeid is. Iedereen krijgt een beloning.’
De drie vrijwilligers die met veel enthousiasme het sjoelen begeleiden vertellen graag hun verhaal. In de hoop meer mensen te motiveren om zich aan te melden als vrijwilliger.
We doen het ook voor onszelf en de afleiding
‘De behoefte is zo groot. We hebben een lange wachtlijst, want mensen vinden het heel leuk om te doen. Gelukkig hebben we sinds een paar maanden een nieuwe vrijwilliger erbij zodat we nu met drie bakken kunnen sjoelen. Als het aan de bewoners ligt, dan zouden er zo nog een paar bakken bij geplaatst kunnen worden. Maar daar zijn wel vrijwilligers voor nodig. Het is erg leuk om te doen. We doen het ook voor onszelf. Je komt hier altijd energiek vandaan.’
Zaankanters voor Elkaar
Bij verpleeghuis Oostergouw in Zaandam wonen mensen met verschillende zorgbehoeftes. Bij het sjoelen zijn vooral ouderen actief die minder mobiel zijn. De fysiotherapeut Niels Hoekstra vindt het belangrijk om hen op allerlei manieren in beweging te houden en krijgen. Daarvoor werft hij onder meer mensen via de vrijwilligerscentrale Zaankanters voor Elkaar.
Voorjaar 2018 vond hij daar Fettje en Linda. Ze kenden elkaar niet, maar hadden allebei een profiel aangemaakt waarmee ze aangaven dat ze graag iets voor een ander wilden doen. Linda had gewerkt in de zorg met mensen van allerlei soorten leeftijden die diverse beperkingen hadden.
Ze had geschreven: “Ik zoek iets met een uitdaging. Ik houd erg van het begeleiden van mensen. Ik hou van reuring en wat andere mensen als moeilijk gedrag kunnen definiëren vind ik juist geweldig en een enorme uitdaging.”
Fettje had aangegeven dat sinds haar kinderen – die allebei een beperking hebben – uit huis waren ze graag iets wilde doen. Ze zat in een isolement, daarom had iemand haar getipt om een profiel aan te maken bij Zaankanters voor Elkaar. Vanwege lichamelijke problemen – net zoals Linda heeft ze een probleem met haar ogen – gaf een werktraject de nodige problemen.
Voor allebei bleek het vrijwilligerswerk bij Oostergouw een uitkomst. Niels bracht hen bij de kennismaking samen omdat hij inschatte dat het een goed koppel kon worden en dat klopte.
De bewoners begrijp ik nu nog beter
Linda: ‘Dit is een goede afleiding voor de problemen waar we mee kampen. Ik ben heel ziek geweest en was nergens toe in staat. Door het vrijwilligerswerk herstel ik steeds meer. Het is gezellig met de collega’s en bewoners, het is hier leuk. Ik dacht door al mijn werkervaring dat ik een goed inlevingsvermogen had, maar nu ik zelf heb ervaren hoe het is om beperkingen te hebben begrijp ik de bewoners en hun situatie nog beter. Het is zo fijn om iedere keer te horen dat ze blij zijn dat we er zijn en dat ze er naar uit kijken om te sjoelen. Voor mij is het ook afleiding zodat je even niet hoeft te denken aan je problemen.’
Instemmend knikt Fettje: ‘Je krijgt hier zulke fijne feedback. De mensen zijn blij om je te zien. Ze zijn heel dankbaar voor wat je doet. En het is heel fijn om met Linda en Melenka te praten.’
Sjoelen bij Oostergouw: Ook voor jongeren is het aantrekkelijk vrijwilligerswerk
Melenka is met 27 jaar relatief jong. ‘Daarom wilde ik graag meewerken aan dit verhaal, om te laten zien dat ook jongeren vrijwilligerswerk kunnen doen. Ik heb mijn eigen redenen om dit te doen. Ik wilde langzaam weer iets gaan doen. Veel vrijwilligerswerk bleek toch een soort van betaald werk te zijn zonder vergoeding. Toen ik de vacature zag voor vrijwilliger bij het sjoelen was ik direct enthousiast. Wel had ik even moeite om met ouderen te werken, uit angst dat ze zouden overlijden. Je bouwt wel een band op. Van mezelf ben ik heel zorgzaam, zo ben ik ook veel met mijn oma. Ik weet dat ik er goed in ben. Dit is een gezellige activiteit, waar geen druk op staat. Het is heel rustig en leuk. Voor mij is het wel een verantwoordelijkheid, dat is ook goed.’
Gezocht nieuwe activiteit werd sjoelen bij Oostergouw
Linda: ‘De fysiotherapeut Niels zocht een activiteit waardoor oudere mensen gemotiveerd worden om meer te bewegen. We konden zelf iets bedenken. Ik kwam met het idee om te sjoelen. Dat was er nog niet en het is goed voor lichaam en geest. Het werkt heel goed. Anderhalf jaar geleden zijn we begonnen. Er komen bewoners met een halfzijdige verlamming op af, ze hebben heel weinig kracht. Je ziet dat hun kracht door het sjoelen toeneemt. Dat is geweldig voor hen, maar ook voor ons. Zeker als we de voorzetsjoelbak weg kunnen halen omdat ze zo vooruitgaan. Voor de bewoners is het fijn dat ze even van de afdeling zijn. Soms komen ze mopperend binnen om even weg te zijn van de afdeling waar ze van alles meemaken met zichzelf en anderen. Het sjoelen is een leuke afdeling, waarbij ze ook contacten hebben met bewoners van andere afdelingen. Ze komen voor de gezelligheid maar ook omdat ze vooruitgang boeken met het sjoelen.
Zo is er een vrouw die steeds meer loskomt. Eerst was ze heel stil en nu vertelt ze waar ze last van heeft. Wij zeggen dan: ‘Gooi het er maar uit als u boos bent. Door de sjoelstenen te gooien zie je haar ontspannen. Ze is dan haar frustratie kwijt.’
Melenka: ‘Ik word enthousiast van de mensen. Vaak sta ik te schreeuwen en dansen naast de sjoelbak. Als je de mensen dan terugrijdt met hun rolstoel naar de afdeling dan vertellen ze hoe leuk het was. Er wordt veel georganiseerd voor de mensen, maar die activiteit moet je maar net leuk vinden. Het bevalt mij zo goed dat ik nu ook met bewoners ga wandelen en fietsen.’
Praattafels bij de koffie
Fettje: ‘Je moet wel je best doen om de spanning erin te houden. We houden een pauze met koffie, dan wordt het echt een praattafel waar de verhalen loskomen. Soms brengen wij het gesprek op gang, maar je ziet ook dat de mensen elkaar ondersteunen. Het is zo mooi om de vooruitgang te zien, elke week worden ze beter. Daardoor voel je jezelf ook steeds beter. Een prachtig voorbeeld is een mevrouw die dankzij de zorg van de verpleging en haar man steeds beter werd. Ze kwam graag sjoelen. Nu gaat het zo goed met haar dat ze weer thuis kan wonen. Elke week komt ze vanuit huis om weer mee te doen. Samen met haar man, want we betrekken de partners er veel bij. Het is nu hun uitje om bij Oostergouw te komen sjoelen.’
We gaan altijd met veel energie naar huis.
Melenka besluit: ‘Het bevalt me zo goed. Dit is echt vrijwilligerswerk waar andere mensen blij van worden. En het is een stap terug de maatschappij in. Hier kan iedereen enthousiast van worden.’
Interesse om ook vrijwilliger bij het sjoelen te worden bij Oostergouw? Check de vacature.
Neem dan contact op met Nel Bak, de coördinator vrijwilligerswerk. nbak@evean.nl of 075 6472531 (ma, di en vr).
Meer gerelateerde Zaanse Verhalen
Veel Zaankanters staan graag klaar voor mensen in de zorg, zie de verhalen in de categorie Zorg
Eerder was De Zaanse Verhalen op bezoek bij Oostergouw. Lees het verhaal van Niel Gorter over de duofiets.
Wil je ook actief worden als vrijwilliger? Kijk dan even bij de vele vacatures op de site van Zaankanters voor Elkaar.